Wandelen op de Kalmthoutse heide

Augustus 2024

In de Noorderkempen, op de grens tussen België en Nederland, bevindt zich één van de oudste en grootste natuurreservaten van Vlaanderen, de Kalmthoutse Heide. Lang geleden was dit heidelandschap nog veel uitgestrekter…

Tegenwoordig is dit een favoriet stukje natuurgebied, vlakbij Antwerpen, om te komen wandelen en fietsen.

In augustus en september staat de heide in bloei en kleurt het hele gebied mooi paars.

Natuurgebied en Grenspark de Zoom - Kalmthoutse Heide:

Dit heidegebied bevindt zich in in de gemeente Kalmthout, bij de grens met Nederland en maakt deel uit van het grensoverschrijdend natuurgebied, Grenspark De Zoom - Kalmthoutse Heide. Het is een overblijfsel van een ooit zeer uitgestrekt landschap van stuifzanden, heidevelden en veengebieden. Een ideaal leefgebied voor libellen, padden, kikkers, vogels, de gladde slang en adders.

Hier vindt je ongeveer 60 km2 uitgestrekte natuur op zandduinen, met struikheide, dennen, bossen en vennen.

Het park kent helaas ook bedreigingen zoals verdroging, met risico op heidebranden als gevolg. Het kan er ook behoorlijk druk worden met wandelaars en fietsers. Daarom is voldoende bescherming en goed beheer belangrijk.

Het gebied valt onder het Natura2000-netwerk van Europa en heeft daardoor de hoogste beschermingsgraad.

Bezoekerskaart Grenspark Kalmthoutse Heide, bron www.natuurenbos.be

Praktisch:

Vanuit West-Vlaanderen is het ongeveer 130 kilometer rijden naar de Kalmthoutse Heide, net voorbij Antwerpen.

Wij maakten deze uitstap als dagtrip, maar als je meer tijd heb, is het zeker aan te raden om wat langer te blijven.

Hotel Jerom, bij toegangspoort De Vroente, lijkt ons een ideale uitvalsbasis. Dit hotel heeft ook enkele familiekamers en je kan er ook als niet-gast gaan ontbijten.

Hier vind je een lijstje met goede overnachtingsmogelijkheden in de buurt van Kalmthout en Antwerpen.

Parkeren:

Wil je wandelen in de buurt van het kerngebied van de Kalmthoutse Heide, dan zijn volgende parkings ideaal:

• toegangspoort De Vroente, Putsesteenweg 129, Kalmthout
• Parking Zuid Grenspark, Verbindingsstraat, Kalmthout (vlakbij de uitkijktoren de Stapper)
• Parking Noord Grenspark, Verbindingsstraat Kalmthout

Bezoekerscentra:

Het Grenspark telt 4 toegangspoorten, waarvan er 2 op Belgisch grondgebied liggen.

Toegangspoort De Vroente (Putsesteenweg 129, Kalmthout) biedt ruime parking met een bezoekerscentrum voor informatie over het natuurgebied. Hier kan je ook een wandel- of fietskaart kopen. In de nabijheid is een camperplaats, hondenweide en brasserie.

Toeganspoort Hemelrijk (Moerkantsebaan 50, Essen) is dé poort bij uitstek om het Grenspark per fiets te ontdekken. Vanaf hier is het nog 4 kilometer te voet naar het Grenspark. Ook hier is voldoende parking.

Toegangspoorten Volksabdij in Ossendrecht en Ravenhof bij Putte/Stabroek zijn aan Nederlandse kant van het grenspark gelegen.

Wandelen:

Via het wandelknooppuntnetwerk kan je zelf je routes uitstippelen. De belevingskaart Natuur & Bos met knooppunten is hiervoor een goed startpunt.

Het Grenspark heeft 28 bewegwijzerde wandelroutes, met namen als duin, schaap, libel en vlinder. De afstanden variëren van 1,7 km tot maar liefst 24 km. Een overzicht van alle wandelingen vind je hier en staan ook aangeduid met hun pictogram op bovenstaande kaart.

💡Een aantal wandelpaden gaan door het begrazingsgebied. Hiervoor zijn oversteekplekken over het prikkeldraad voorzien. Je kan onder meer schapen, Gallowayrunderen en IJslandse paarden tegenkomen. Houd afstand van de dieren en voeder ze zeker niet. 

💡Honden zijn niet toegelaten in het kerngebied van de Kalmthoutse Heide, op wandelpaden erbuiten wel.

Wandelpad Duin vanaf parking Zuid:

Deze schitterende wandeling is 7.3 kilometer lang en gaat langs zandpaden en vennen door het heidelandschap en bos. Wij volgden grotendeels het parcours van deze bewegwijzerde route, Wikiloc route.

Vanaf de parking loop je een klein stukje op de verharde weg, langs de uitkijktoren de Stapper. Beklim deze zeker! Het uitzicht vanaf de toren over het Stapperven deed ons zelfs wat aan Zweden denken!

Daarna loop je door de duinen en heidevlakte, tot aan de 42 meter hoge Brandtoren. Het pad terug gaat langs bos en veld.

Halverwege kan je een afslagje nemen naar de heide, enkel toegankelijk voor wandelaars. In het broedgebied vanaf half maart tot 1 juli is dit ook verboden terrein voor wandelaars. Hier wandel je echt dwars door de heidestruiken, prachtig!

➡️ Start wandeling: parking Zuid, Verbindingsstraat, Kalmthout

Het Stappersven:

Vanaf dezelfde parking Zuid (Verbindingsstraat, Kalmthout) kan je ook rond het Stappersven wandelen. Deze wandeling in 4.9 kilometer lang en gaat door bos, duin en heide. In de zomer kom je soms schapen tegen, die grazen langs het pad.

Langs het water staan hier en daar bankjes, om te genieten van een prachtig zicht op het ven en de watervogels.

In 2020 opende de nieuwe uitkijktoren de Stapper aan het Stappersven. De toren is 11 meter hoog en telt vier verdiepingen vanwaar je een prachtig uitzicht hebt op het natuurgebied.

De Brandtoren 

De Brandtoren is 42 meter hoog en heeft drie functies.

De toren doet dienst als zendmast voor Astrid, het communicatiesysteem van de hulp- en veiligheidsdiensten in België.

Daarnaast houdt de brandtoren vanop de hoogste verdieping de heide in de gaten. In periodes van brandgevaar houden vrijwilligers hier afwisselend de wacht!

En tot slot heeft de toren ook een toeristische functie, om de prachtige natuur van de Kalmthoutse Heide vanuit de lucht te bekijken. Vanaf het hoogste platform heb je zelfs zicht op de haven van Antwerpen en de kerncentrales van Doel.

In de omgeving:

Heb je meer tijd, dan biedt de omgeving van Kalmthout veel mogelijkheden. 

Het Arboretum van Kalmthout is één van de oudste en meest gevarieerde bomen- en plantentuinen van Vlaanderen. Tickets kosten 9€. 

Ook in Kalmthout is het Suske en Wiske museum. Dit interactieve stripmuseum is gewijd aan de stripreeks Suske en Wiske. Info en tickets via de website.

Stad Antwerpen ligt slechts 30 kilometer van Kalmthout en het Nederlands Breda op 40 kilometer. Naar Goes (Zeeland) is het slechts 50 kilometer rijden.

Volg mij:

Meer blogs: