Bezoek aan de lokale “San” bevolking

juli 2023

Tijdens onze roadtrip van 3 weken (met jeep en daktenten) door Namibië en Botswana spendeerde wij een dag en nacht bij de lokale bevolking van Namibië. Kijk hier voor het volledige verslag van onze rondreis.

Namibië kent verschillende oorspronkelijk bevolkingsgroepen. De Herero, Himba, Nama (Hottentotten) en San (Bosjesmannen) zijn voorbeelden van bekende stammen.

Tijdens onze rondreis door Namibië en Botswana mag een bezoek aan zo’n traditioneel dorp niet ontbreken. We trekken diep de onbewoonde wereld in en spenderen een middag en nacht bij de Ju/‘Hoansi-San in het noorden van Namibië.

De San, of Bosjesmannen, zijn de oorspronkelijke bewoners van delen van Namibië, Botswana en de Kalahari woestijn. Traditioneel is dit een volk van jagers en verzamelaars die een nomadenbestaan leefden. Hun kennis over de natuur, dieren, bloemen en planten is enorm. Ze zijn klein van gestalte en dun.

Ze spreken een grote variëteit aan Khoisan-talen, de meeste met een groot aantal klikgeluiden.

Tegenwoordig streeft de overheid naar een integratie van de traditionele volkeren in de moderne cultuur. Er wonen nog ongeveer 100.000 San verspreid in kleine gemeenschappen. In Namibië wonen de meeste San in het noordoosten. Bij het Living Museum Ju/‘Hoansi-San ervaren we de traditionele levenswijze van de Ju/‘Hoansi-San.

Vandaag de dag is de jacht volledig verboden, maar deze San wonen nog steeds primitief en afgelegen.

Het Living Museum Ju/‘Hoansi San project:

Het Living Museum Ju/‘Hoansi-San een kleinschalig project dat de lokale gemeenschap ondersteunt. Het maakt deel uit van de

‘Living Museums in Namibia’. Deze hebben 3 doelen:

1. Het behoud en doorgeven van de traditionele cultuur,
2. Het creëren van een inkomen voor de lokale bevolking, vooral in arme en afgelegen gebieden van Namibië 
3. De ontwikkeling van een intercultureel educatief instituut

Het is dus een echt voorbeeld van duurzame ontwikkeling en toerisme. 

Hou er wel rekening mee dat de mensen acteren! Ze dragen de traditionele kledij van vroeger en demonstreren de tradities van het jagen en dergelijke zoals het vroeger gebeurde. 

Bij de Ju/‘Hoansi-San kwam dit echt allemaal wel authentiek over. De mensen waren er superlief en enthousiast. De tweede dag zagen we ze in het dorp in hun normale doen en dat ging er nog steeds erg primitief aan toe naar onze normen. 

Wij brachten een hoop cadeautjes mee vanuit België, kleurboeken, stiften, potloden, pennen,… en wat eenvoudig speelgoed. Met kledij zijn ze ook heel erg geholpen, maar daar hadden wij geen plaats meer voor in onze koffers. Snoep is af te raden, maar de kinderen komen er zelf om bedelen bij de kampplek, en daar konden wij niet aan weerstaan…

Nog beter is om iets te kopen in hun “open-air” souvenir winkeltje, hier worden zelfgemaakte juwelen en dergelijke verkocht.

Op deze website vind je de locaties van de andere Living Museums in Namibië.

Praktisch:

Hoe kom je er?

Het Ju/‘Hoansi-San dorp ligt in het noordoosten van Namibië, 139 km ten oosten van Grootfontein en 151 km ten westen van Tsumkwe. Erg afgelegen dus en je kan er het best ook de nacht door brengen.

Wij bezoeken dit dorp na Etosha, als tussenstop op weg naar de Caprivistrook en Botswana. Mocht je na Etosha terug naar Windhoek rijden, dan is dit wel een omweg.  

Vanaf de Namutoni toegangspoort in Etosha is het 297 kilometer rijden langs goede wegen via Tsumeb (supermarkt en tanken) en Grootfontein naar Grashoek. Zodra je de B8 verlaat kom je op de C44, een goede gravelweg. Je passeert veel kleine nederzettingen en af en toe moet je langs een hek voor het vee. Net voor het Living Museum is een veterinary checkpoint, met controle op vers vlees.

In principe kan je met een gewone auto het Living Museum bereiken, maar de campsite is echt enkel toegankelijk voor 4x4 voertuigen.

Vanaf het Living Museum is het 200 kilometer naar Rundu, richting Caprivi. Het eerste stuk is langs kleine maar goede gravelwegen. Wel moest ik 10-tallen keren de auto uit om een hek open en dicht te doen. Het is een gebied met veel vee!

Naar Windhoek is het bijna 600 km rijden, langs Grootfontein en andere grotere steden langs de B1.

❗️Tip: tik op Google Maps “Living Museum of the Ju/‘Hoansi’ of ‘Grashoek’ in voor de exacte locatie.

Activiteiten - overnachten:

Bij aankomst wordt je verwelkomd bij de “open air reception area”. Dat stelt niet veel voor, een boom met daarop een papier met de activiteiten.

De activiteiten variëren van een bezoek aan het dorp en school, tot een bushwalk, een craft-workshop waarbij je je eigen boog maakt en juwelen, tot zingen en dansen bij het kampvuur. Er is zelfs een 3-daags programma.

Alle info vind je op hun website.

Reserveren hoeft niet en kan zelfs niet, ook niet voor de campsite. De mensen zijn er flexibel en kort na je aankomst kan je al starten met je gekozen activiteit. Wij vonden dat best spannend, maar op die manier blijft het kleinschalig en komen er enkel gezinnen of koppels en geen grote tourgroepen.

Houd er wel rekening mee dat je alles cash moet betalen. 

Er zijn 3 eenvoudige bush kampeerplaatsen (enkel met 4x4 te bereiken), met elk een vuurplek en toilet. Er is geen stromend water of electriciteit, en hout wordt bezorgd.

Het hoofd van de stam spreekt Engels, de rest sprak enkel hun eigen (klik)taal. De kinderen van het dorp spreken wel een mondje Engels en zijn daar erg trots op.

Verloop van ons verblijf bij de San:

Wij kwamen aan na de middag bij de Ju/‘Hoansi-San en kozen voor een craft workshop.

Eerst leren we vuur maken, dan een boog waarmee we echt op jacht gaan 😊 en de meisjes maken en juwelen bij de dames van het dorp. De mensen zijn echt schitterend.

We hebben wat speelgoed en kleurboeken en pennen mee uit België en dat is een topper, niet alleen bij de kinderen… De oude vrouwtjes zijn erg geïnteresseerd in de stickerboekjes en de mannen tonen algauw kunstjes met bal en racketjes…

Na de activiteit kopen we nog wat souveniertjes in hun openlucht winkeltje. Aan elke item hangt een naamkaartje van de vrouw die het gemaakt heeft zodat ze weten wie wat verkocht heeft. 

Daarna installeren we ons bij de kampplek, basic maar prachtig gelegen. We koken ons potje bij een prachtige zonsondergang. Op de campsite naast ons wordt er gezongen en gedanst, en we genieten mee. 

De volgende ochtend worden we al vroeg gewekt door de kinderen, die erg geïnteresseerd zijn in ons ontbijt.

Zara wil een koekje geven maar is al snel de hele zak kwijt. We delen alles uit wat we kunnen missen. Het is zondag, dus geen school en de kinderen spelen nog wat bij ons met de spulletjes die we hen gaven.

Daarna is het tijd om door te rijden, richting de Caprivistrook. En onderweg kopen we extra snoep, wat ook hier raakt dat snel uitgedeeld…

Ons verblijf bij de San was een echt hoogtepunt tijdens onze rondreis in Namibië en Botswana, onvergetelijk!

 Meer blogs: